Het verhaal van Sifra en Pua.

Het opleggen van dwangarbeid en het behandelen van de zonen van Israël als slaven geeft niet het gewenste resultaat. Die bevolkingsgroep, voor wie de Egyptenaren angst hadden gekregen door de polariserende veronderstellingen van farao¹, blijft aanzwellen. Exodus 1,15-16: 15 Ook richtte de koning van Egypte zich tot de Hebreeuwse vroedvrouwen, – de een heette Sifra, de andere Pua -, 16 en sprak: `Wanneer jullie de Hebreeuwse vrouwen helpen bij de bevalling, let dan goed op het geslacht van het kind; is het een jongen dan moet je hem doden, is het een meisje dan moet je het laten leven.’ Farao geeft zich niet gewonnen en wil ten koste van alles zijn doel bereiken. Het volk van Israël moet inkrimpen. Farao neemt contact op met de Hebreeuwse vroedvrouwen. Twee van hen krijgen speciale aandacht en dragen ook een bijzondere naam. Het zijn Sifra en Pua. De naam Sifra betekent schoonheid en is afgeleid van “shaphar”, schijnen. De naam Pua betekent glansrijk. Opvallend is dat de schoonheid die uit beide namen straalt te danken is aan het licht dat er op straalt. Beide vrouwen leven in het licht van de Ene. Deze mooie namen staan in schril contrast met de naamloze farao, de koning van Egypte, de machtigste despoot van die tijd, die hen aanspreekt. Hij weet precies niet dat deze vrouwen een Hebreeuwse naam dragen en ook Hebreeuwse vrouwen zijn. Deze nuance komt helaas niet uit de vertaling, die het meteen heeft over Hebreeuwse vroedvrouwen in plaats van de letterlijke vertaling van de tekst die we vinden in de Naardense Bijbel: “de baarhulpen van de Hebreeuwse vrouwen”. Het is uiteraard niet fout om deze dames Hebreeuwse vroedvrouwen te noemen maar vanuit het standpunt van farao zou het niet erg verstandig zijn om Hebreeuwse vrouwen met

Sifra en Pua

deze moorddadige opdracht te belasten. Sommigen denken dat Sifra en Pua de twee leidsters zijn van de Hebreeuwse vroedvrouwen die erkend waren aan het hof omdat er zonder twijfel veel meer vroedvrouwen actief waren bij het steeds groter wordend volk van Israël. Het is echter duidelijk dat het hier om twee voorbeelden gaat, die uitgekozen zijn en dat deze bedacht werden met betekenisvolle namen. Deze vrouwen zullen met hun naam en hun verhaal voor eeuwig herinnerd worden in de traditie van Israël.
Farao is ook niet op de hoogte van de zegen en de opdracht van de Ene die rust op het volk. Ze werden in de voorzienigheid van de Ene door Jozef gered en kregen een plaats in Egypte waar ze een groot volk zouden worden. Farao wil echter de groei van dat volk tegenhouden. Wat niet lukte door de voortplanting moeilijker te maken moet lukken met het doortastend optreden van de vroedvrouwen bij de geboorte.
Hij geeft aan de vroedvrouwen van de Hebreeuwse vrouwen het bevel de nieuwgeboren zonen van Israël te vermoorden. Deze manier om de groei van het Hebreeuwse volk af te remmen neemt de koning door twee vrouwen aan te spreken en dit lijkt veel minder opzichtig dan zijn vorige maatregel waar een bestuurlijke maatregel genomen werd aan het hof. Farao omschrijft zelfs de omstandigheden waarin de bevallingen gebeurden in tijd om te zeggen wanneer ze de jongetjes moesten van kant gemaakt. Als je de vrouwen op de bevallingsstoel, “oben” of de “eben”, de stenen constructie, ziet dan moet je ingrijpen. Farao stelt het voor als een gemakkelijk klusje voor de vroedvrouwen en beoogt met dit moreel onverantwoord bevel de veiligheid in heel Egypte te waarborgen. De reden van de wreedaardige maatregel is dezelfde als voor de eerder uitgevaardigde dwangarbeid voor alle Hebreeuwen. De angst dat de zonen van Israël te groot in aantal zouden worden en te sterk zouden zijn, dat ze de kant van de vijand zouden kiezen en dat ze zouden vertrekken uit Egypte. Mooi in het Hebreeuws dat hier opnieuw het werkwoord “alah” gebruikt wordt dat meestal gebruikt wordt voor het opstijgen naar Kanaän².  Schrik en winstbejag. Omwille van die veronderstelde bedreiging dringt Farao aan om de zoontjes bij de geboorte te vermoorden. De meisjes mogen blijven leven. Hij legde ook uit dat de vroedvrouwen het best geplaatst zijn om deze selectie te doen en dit bevel uit te voeren.
 
¹ Exodus 1,8-10.
² Genesis  13,1; Genesis 50,7 …