De terughoudendheid en de twijfel van Mozes die weerklonk in zijn eerste tegenwerping van “Wie ben ik?” werd niet uitgewist door de steun die de Ene hem beloofde. Ook Mozes zelf had meer zekerheid nodig. De “Aanwezige” zal Mozes tot antwoord dienen. Exodus 4,2: 2 Toen vroeg Jahwe hem: `Wat hebt ge daar in uw hand?’ Een staf,’ antwoordde hij. Jahweh stelt Mozes een eenvoudige vraag. De Ene weet wel dat Mozes daarnet zijn kudden verliet om hier dichter bij de brandende struik te komen. Mozes had als herder zijn staf in zijn hand. De vraag van de Ene is het opwekken van de aandacht van Mozes naar iets alledaags dat hem eigen is. Niet iets eigenaardigs maar iets waar Mozes mee vertrouwd was. Wellicht met enige verwondering antwoordt Mozes “een staf” op de vraag wat hij in zijn hand heeft. Wat heeft die vraag te betekenen?
In het Hebreeuws klinkt het “matteh” of “mattah” en dat wordt op verschillende manieren vertaald. Het is een staf of een stok maar ook een stam. Daar zitten verschillende ideeën achter. Afgeleid van een werkwoord “natah” heeft het te maken met strekken en uitspreiden. Met die staf in de hand heeft Mozes eigenlijk enkele symbolen in de hand. In zijn Egyptische tijd was het de acaciahouten stok, die gedragen werd door de gezagdragers. Bij de herdersvolken was het de herdersstaf van zowat 90 tot 180 cm voorzien van een gekromd uiteinde. Tegelijk betekende hetzelfde woord ook een houten stam, het beeld dat meestal gebruikt werd om een volksstam aan te wijzen. Deze drie betekenissen maken heel wat beelden en veronderstellingen los bij Mozes. Het laat hem denken aan zijn verleden in Egypte waar hij aan het hof werd opgevoed tot een kandidaat farao en waar hij leerde omgaan met gezag vanuit een machtspositie. Daarvan was de wapenstok het teken. De staf met het gekromde uiteinde bood hem steun als herder bij het lange rechtstaan om zijn kudde in het oog te houden. Deze staf gebruikte hij ook wel eens als tuig om de schapen bij elkaar te houden, om ze te beschermen of om ze te leiden. Bij de herdersvolken gaf de staf ook nog het gezag weer van de stamvader, de aanvoerder van een herdersvolk. Dat beeld werd dan uitgebreid naar de betekenis van volksstam.
De staf roept heel wat denkbeelden op en kan hier ook het symbool betekenen voor de steun van de Ene, die er zal zijn voor Mozes. Deze steun was hem onderhand reeds toegezegd1 en het bewijs zou uitmonden in de verering van de Ene op de berg. Ondertussen kon Mozes met zijn Egyptische opvoeding herder en leider worden van een volk dat hij uit Egypte moet leiden. Hij had de Egyptische wapenstok geruild voor een herdersstaf in Midjan. Hij was herder geworden van de kudden van zijn schoonvader Jetro, de “vriend van El”2. Nu lijkt het of zijn herdersstaf een nieuwe betekenis zal krijgen.
1 Exodus 3,12.
2 zie bijdrage: De dochters van Reuël zijn vroeger thuis met hun kudden dan gewoonlijk.
denieuwefilosoofvanoudenburg.wordpress.com 